آمار مربوط به بخش پولی و بانکی تا پایان خرداد ماه سال 1401 توسط بانک مرکزی ارائه شده است. در گزارش ارائه شده رشد نقطهای حجم نقدینگی در خرداد ماه با افزایش 38 درصدی همراه بوده که در مقایسه با بازه زمانی سال گذشته کاهش نامحسوسی داشته است. در اسفند ماه 1400، حجم نقدینگی با ثبت رشد ماهانه 4.5 درصد، رکورد بیشترین رشد را در سال 1400 داشته است؛ پس از آن در فروردین 1401، با کاهش 0.2 درصد نسبت به ماه گذشته، رکورد کمترین رشد حجم نقدینگی را از سال 1390 ثبت نمود. در اردیبهشت و خرداد سال جاری نیز رشد ماهانه حجم نقدینگی به ترتیب 2.5 و 3.3 درصد بوده است. از حیث مبلغی در سه ماه نخست سال جاری به میزان 2,725 هزار میلیارد ریال نقدینگی افزایش یافته و به رقم 51,050 هزار میلیارد ریال در انتهای خرداد ماه رسیده است.
بانک مرکزی بیان نموده است که در حدود 2.5 واحد درصد از رشد 38 درصدی نقدینگی در دوازدهماهه منتهی به پایان خرداد ماه سال 1401 مربوط به اضافه شدن اطلاعات خلاصه دفترکل داراییها و بدهیهای بانک مهر اقتصاد به اطلاعات خلاصه دفترکل داراییها و بدهیهای بانک سپه (بهواسطه ادغام بانکهای متعلق به نیروهای مسلح در بانک سپه) میباشد و فاقد آثار پولی است.
نقدینگی شامل دو بخش پول و شبه پول میباشد. حجم پول و شبه پول در یک سال منتهی به خرداد ماه سال 1401 با رشد 55 و 34 درصدی همراه بوده که در مقایسه با رشد یکسال منتهی خرداد ماه سال گذشته به ترتیب با افزایش 11 و کاهش 5 واحد درصد رو به رو بوده است. نسبت پول به حجم نقدینگی 22 درصد و متناسب با آن برای شبه پول 78 درصد بوده است.
شبه پول از ابتدای امسال رشد 3 درصدی داشته، به رقم 39,781 هزار میلیارد ریال در خرداد ماه رسیده است. شبه پول در سه ماه نخست امسال به طور متوسط ماهانه 441 هزار میلیارد ریال رشد داشته است. حسابهای کوتاه مدت و بلند مدت که از اجزای شبه پول هستند، با رشد 33 و 30 درصدی نسبت به خرداد ماه سال گذشته همراه بودهاند.
حجم پول از ابتدای سال به طور میانگین ماهانه 4.7 درصد رشد داشته و در سه ماه نخست سال جاری 1,403 هزار میلیارد ریال افزایش یافته است و به رقم 11,268 هزار میلیارد ریال در انتهای خرداد ماه رسیده است. رشد ماهانه حجم پول در فروردین و اردیبهشت ماه به ترتیب 3.5- و 6 درصد بوده و پس از آن در خرداد ماه 11.5 درصد رشد داشته که در 11 سال اخیر بیسابقه بوده است.
پایه پولی در خرداد ماه نسبت به ماه مشابه سال گذشته با شد 28 درصدی همراه بوده که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته با کاهش 3 واحد درصدی همراه بوده است. پایه پولی از ابتدای سال با افزایش 364 هزار میلیارد ریالی به رقم 6,404 هزار میلیارد ریال رسیده است.
رشد ماهانه پایه پولی در فروردین، اردیبهشت و خرداد به ترتیب 1.3، 5.6 و 0.4- بوده است. در بررسی صورت گرفته از ابتدای سال، خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی با سهم 16.7 درصد نقش فزاینده در رشد پایه پولی داشته است. سایر اجزای پایه پولی نقش کاهنده در رشد پایه پولی در خرداد سال ۱۴۰۱ داشتهاند؛ به طوری که سهم خالص سایر اقلام بانک مرکزی، خالص داراییهای خارجی بانک مرکزی و مطالبات بانک مرکزی از بانکها در رشد پایه پولی در مقطع مذکور به ترتیب معادل ۶.۷-، ۳.۸- و ۰.۲- واحد درصد بوده است.
نسبت ضریب فزاینده نقدینگی در دوازده ماهه منتهی به خرداد سال جاری 7.97 بوده که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل با کاهش 1.1 واحد درصدی رو به رو بوده است.
